DEN HAAG – De bekende onderwijsmethodes zijn overboord gegaan bij basisschool Het Startpunt in de Haagse Schilderswijk. Het Startpunt is als eerste Nederlandstalige school nu een ‘IB World School’. Die titel, die de school na drie jaar verdiende, staat internationaal hoog aangeschreven. Er wordt bij Het Startpunt niet meer gewerkt met schoolboeken waar alle antwoorden in staan. Nee, leerlingen onderzoeken binnen grote thema’s, met behulp van verschillende bronnen, hoe de wereld in elkaar zit.
‘IB staat voor Internationaal Baccalaureaat’, legt directrice Marleen de Kleijn van Het Startpunt uit. ‘Dit is een organisatie die onderwijs ontwikkelt voor veel internationale scholen wereldwijd. Het programma is oorspronkelijk bedacht voor expatgezinnen die veel verhuizen, veel over de wereld reizen. Zodat als zo’n gezin naar een ander land verhuist, de kinderen daar op dezelfde manier onderwijs kunnen volgen. IB biedt een soort raamwerk waarbinnen wij ons onderwijs kunnen optuigen.’
Het Startpunt heeft de gebruikelijke lesmethodes hiervoor losgelaten. ‘Met name op het gebied van aardrijkskunde en geschiedenis. De boekjes die we voor die vakken hadden, zijn allemaal de deur uit.’ In plaats daarvan hanteert de school nu zes grote thema’s binnen een schooljaar. ‘IB werkt heel erg vanuit het onderzoekend leren’, legt De Kleijn uit. ‘We pakken een groot onderwerp – zodat leerlingen een goede kapstok hebben – en aan de hand daarvan doen ze kennis op. Dit betekent dat alles heel actueel is. Voor dit jaar hebben we de inhoud van ons onderwijs bepaald, maar volgend jaar kan die inhoud weer heel anders zijn. Dat maakt het heel dynamisch en daardoor kunnen we heel goed inspelen op wat er speelt bij de leerlingen en in de maatschappij.’
'Je mag je creativiteit gebruiken'
‘Het onderwijs gaat nu veel minder om het reproduceren van feiten over een onderwerp maar meer om het begrijpen van de concepten die met dat onderwerp te maken hebben’, verduidelijkt De Kleijn. ‘Zo zal een leerling in groep 7 of 8 niet zozeer de feitelijke informatie over de Tweede Wereldoorlog moeten onthouden maar onderzoekt die leerling wat de relatie is tussen concepten zoals als ‘conflicten, ‘onderdrukking’ en ‘leiderschap’. Ze verdiepen zich in wat deze concepten betekenen op kleine schaal in de klas en op grote schaal in de wereld. Zo worden leerlingen opgeleid tot internationale wereldburgers.’
Als voorbeeld haalt een meisje uit groep 8 het onderwerp ‘corona’ aan. ‘Dan bekijken we in de klas wat daar zo erg aan is maar ook of er positieve kanten zijn. De coronacrisis heeft bijvoorbeeld grote gevolgen voor de economie. Mensen verliezen hun baan of verdienen veel minder in deze tijd. Maar een voordeel is bijvoorbeeld dat er minder mensen op de weg zijn, wat beter is voor het milieu.’
Beklijven
‘Ik vind dit soort lessen heel leuk’, vult haar klasgenootje aan. ‘Je leert er verschillende dingen van.’ Haar vriendinnetje knikt: ‘Je doet nu allerlei vakken – zoals rekenen, taal en spelling – in één keer, je kan heel veel samenwerken en je mag je creativiteit gebruiken.
Docent Maaike van de Ven is enthousiast over de nieuwe lesmethode. ‘Ik merk dat de kinderen veel enthousiaster zijn sinds we de gebruikelijke methodes de deur uit hebben gedaan. Rekenen, taal en spelling zijn hier geen losstaande vakken meer. Die zaken leren ze binnen zo’n groot thema. Je onthoudt iets veel beter als je zelf een onderzoeksvraag stelt en het antwoord daarop zelf moet opzoeken dan wanneer je het leert uit een boek waar je a, b, c of d moet aankruisen. Dit beklijft gewoon beter. Dat is heel leuk om te zien.’
Oude manier
Het was in het begin wel even wennen voor de leerkrachten om zelf lessen te ontwerpen, geeft directrice De Kleijn toe. ‘Maar inmiddels is er geen leerkracht meer die op de oude manier wil lesgeven.’
Het originele artikel staat op de website van Omroep West:
Klik hier
