Geen feitjes stampen, maar onderzoekend leren. De eerste Nederlandstalige IB World School ter wereld is vrijdag officieel geopend en staat in de Schilderswijk in Den Haag. Tot voor kort was deze onderwijsvorm voorbehouden aan expatkinderen, maar openbare basisschool Het Startpunt is er voor alle kinderen uit de buurt.
“Ik vind Muhammad Ali zorgzaam”, zegt Amir (11). Als juf Maaike vraagt waarom, antwoordt de achtstegroeper: “Omdat hij ondanks zijn ziekte voor zijn familie bleef zorgen”. Amir en zijn klasgenoten hebben allemaal een beroemdheid uitgekozen aan wie ze eigenschappen koppelen. Met een tablet voor hun neus speuren ze naar informatie, bijvoorbeeld op Wikikids.
De onderzoekende leerling is de kern van het IB-onderwijs, dat sinds vier jaar op openbare basisschool Het Startpunt wordt gegeven. Deze vorm van onderwijs is bedacht voor vaak verhuizende expatkinderen op internationale scholen, om ervoor te zorgen dat het onderwijs over de hele wereld nagenoeg gelijk is.
Gesubsidieerd door de overheid
De school in de Schilderswijk is de eerste Nederlandstalige IB World School ter wereld en draagt sinds een jaar het officiële International Baccalaureate (IB)-stempel. “De focus ligt vooral op het leren begrijpen van de wereld om ons heen”, legt directeur Marleen de Kleijn uit. “We sporen kinderen aan niet alleen informatie te verzamelen, maar om deze om te zetten in actie die een bijdrage levert aan henzelf en de wereld waarin ze leven.”
Anders dan reguliere internationale scholen, waarvoor ouders soms duizenden euro’s moeten neertellen, is het internationale onderwijs op Het Startpunt gratis, want gesubsidieerd door de overheid.
Van klassikaal onderwijs naar individuele onderzoeksvragen
Voorheen werd er op Het Startpunt traditioneel lesgegeven; klassikaal en volgens methodeboeken. De Kleijn: “Maar we merkten dat die manier niet meer aansloot bij de kinderen. We hebben verschillende innovatieve onderwijsvormen bekeken en dit vonden wij de meest complete: met én aandacht voor taal én voor sociale ontwikkeling én vaardigheden. Nu we deze vorm toepassen, staan de kinderen te trappelen bij de deur. Ze willen heel graag het antwoord op hun eigen onderzoeksvraag vinden. We moeten als school natuurlijk wel de Nederlandse onderwijskerndoelen halen, maar die houden we in het achterhoofd en daarvandaan hebben we de vrijheid om het zelf in te vullen. Dat is ook voor de leerkrachten een stuk prettiger. We hebben dan ook geen lerarentekort.”
Voor de rest van je leven
Juf Maaike van der Ven van groep acht is vanwege het onderwijs naar Het Startpunt gekomen. “Ik zou niet meer terug willen”, vertelt ze, zichzelf tussen de groepjes samenwerkende leerlingen manoeuvrerend. “Zelf je onderwijs invullen past beter bij de maatschappij en bij de leerlingen. Ze leren hier vaardigheden in plaats van feiten. Ja, ze halen informatie van internet, maar ze doen onderzoek en lezen daardoor echt een stuk meer. Feiten kun je opzoeken, aan de vaardigheden hebben ze de rest van hun leven iets.”
Ook De Kleijn ziet verandering in de leerlingen. “Zeker op sociaal-emotioneel gebied is het verbeterd. In deze wijk waren er jaren geleden meer gedragsproblemen. Doordat de kinderen meer vaardigheden leren, nemen ze die ook mee de wijk in, naar de pleintjes. Ook is de school voor de kinderen een fijnere plek geworden.”
Met veel meer plezier naar school
Hoewel de school in de Haagse Schilderswijk altijd al veel nationaliteiten kende, ziet directeur De Kleijn vooral in de onderbouw een grotere mix van kinderen. 15 procent van de 150 leerlingen komt van buiten de Schilderswijk en ook dat percentage neemt toe.
Zo ook de kinderen van Samira Chaabot. Chaabot zit op een klein stoeltje en kijkt toe hoe haar kleuterzoon met zijn vriendjes een ridderharnas probeert te maken van verpakkingen en tape. “We moeten twintig minuten rijden om hier te komen. Mijn zoon en dochter zaten eerst op een andere school, maar we zijn overgestapt. Hier laten ze de kinderen in groepjes zelf ontdekken. Ze worden uitgedaagd en ze halen het uiterste uit onze kinderen. Die gaan ook met veel meer plezier naar school.”
Voor de rest van je leven
Juf Maaike van der Ven van groep acht is vanwege het onderwijs naar Het Startpunt gekomen. “Ik zou niet meer terug willen”, vertelt ze, zichzelf tussen de groepjes samenwerkende leerlingen manoeuvrerend. “Zelf je onderwijs invullen past beter bij de maatschappij en bij de leerlingen. Ze leren hier vaardigheden in plaats van feiten. Ja, ze halen informatie van internet, maar ze doen onderzoek en lezen daardoor echt een stuk meer. Feiten kun je opzoeken, aan de vaardigheden hebben ze de rest van hun leven iets.”
Ook De Kleijn ziet verandering in de leerlingen. “Zeker op sociaal-emotioneel gebied is het verbeterd. In deze wijk waren er jaren geleden meer gedragsproblemen. Doordat de kinderen meer vaardigheden leren, nemen ze die ook mee de wijk in, naar de pleintjes. Ook is de school voor de kinderen een fijnere plek geworden.”
Het IB in Nederland
Het International Baccalaureate (IB) is in 1968 in Genève in Zwitserland gestart door een groep docenten die het programma ontwikkelde met behulp van internationale scholen. Centraal in het IB-onderwijs staat het leerlingprofiel. Dat bestaat uit tien kenmerken die belangrijk zijn voor een onderzoekende leerling, zoals thinker,communicator en inquirer. Nederland telt 26 IB World Schools – waar in het Engels wordt lesgegeven.
Het originele artikel staat op de website van Trouw:
Klik hier
